Regelgevend kader 

Op 1 juli 2023 trad er nieuwe regelgeving in werking voor de activeringstrajecten en voor de casemanagers Zorg. Aanvragen voor activeringstrajecten die gebeurden vóór 1 juli 2023, zullen nog verlopen volgens het regelgevend kader van het decreet van 25 april 2014 houdende de werk- en zorgtrajecten. Aanvragen vanaf 1 juli 2023 zullen verlopen volgens het regelgevend kader van het decreet van 8 juli 2022 over de werk- en zorgtrajecten dat, voor wat betreft de activeringstrajecten en de casemanagers Zorg op 01/07/2023 in werking trad.

Doelgroep van een activeringstraject

Werkzoekenden voor wie betaalde beroepsarbeid tijdelijk niet mogelijk is door belemmeringen van cognitieve, medische, psychische, psychiatrische en/of sociale (CMPPS) aard en bij wie men aanneemt dat doorstroom naar betaald werk (met of zonder ondersteuning) opnieuw mogelijk wordt na deelname aan het activeringstraject.

Wat is een activeringstraject?

Activeringstrajecten zijn tijdelijke trajecten van 3 tot maximaal 18 maanden waarin een combinatie van werkacties én hulpverlening wordt aangeboden met als doel de werkzoekende voor te bereiden op betaalde tewerkstelling. VDAB beslist over de opstart van een activeringstraject. Het trajectplan voor een activeringstraject wordt uitgetekend door de werkzoekende, samen met een casemanager Werk en een casemanager Zorg. De begeleiding wordt uitgevoerd door een netwerk van dienstverleners (met werkactoren en zorgactoren).

Wat is de taak van een casemanager Zorg in een activeringstraject?

De casemanager Zorg vormt samen met de casemanager Werk het casemanagementteam per werkingsgebied. De leden van het casemanagementteam werken vanuit hun eigen expertise nauw samen bij de uitvoering van de opdrachten.

Het casemanagementteam heeft minstens de volgende opdrachten:

• Toewijzing van de casemanager Werk en de casemanager Zorg die de deelnemer tijdens het activeringstraject in tandem op individueel niveau opvolgen en bijstaan.
• Informatie bezorgen aan de deelnemer van een activeringstraject over het beoogde einddoel van het traject, de looptijd, de samenwerking binnen het casemanagementteam (wie wat opneemt) en de manier waarop de gegevens van de deelnemer worden verwerkt. De deelnemer wordt ook geïnformeerd over beroepen, sectoren, werkondersteuning, competentieversterking en de mogelijkheden van zorg.
• Aandacht hebben voor de rechten en plichten die verbonden zijn aan het statuut van de deelnemer en de deelnemer indien relevant doorverwijzen om een recht op financiële of andere tegemoetkomingen verder te onderzoeken.
• De zorgbehoeften van de deelnemer verkennen en uitdiepen met het oog op een realistisch zicht op de eigen zorgproblematieken en de competenties, de drempels en het groeipotentieel van de deelnemer verkennen en uitdiepen met het oog op een realistische joboriëntatie.
• Samen met de deelnemer een geïntegreerd trajectplan opstellen en dat plan met acties op het vlak van zorg en op het vlak van begeleiding op en naar een werkvloer bezorgen aan de netwerkcoördinator.
• Het geïntegreerde trajectplan registreren in het persoonlijk dossier van de deelnemer op het elektronisch platform en het opvolgen en in overleg met de deelnemer bijsturen waar nodig;
• Een gemotiveerd eindadvies aan de VDAB opstellen over het toekomstperspectief van de deelnemer op het vlak van betaalde beroepsarbeid. Het eindadvies registreren in het persoonlijke dossier van de deelnemer op het elektronisch platform.
• Het gemotiveerd eindadvies met de deelnemer bespreken en mogelijke vervolgstappen na het activeringstraject aanreiken.

Wie kan het mandaat van casemanager Zorg aanvragen en opnemen?

Het is niet meer mogelijk om als individuele organisatie een mandaat als casemanager Zorg aan te vragen. Per werk- en zorgregio wordt er een mandaat toegekend aan een samenwerkingsverband Zorg voor een periode van vijf jaar. Er zijn in totaal 17 werk- en zorgregio’s. Een samenwerkingsverband Zorg kan ook een mandaat aanvragen voor meerdere aan elkaar grenzende werk- en zorgregio’s.

Een samenwerkingsverband Zorg bestaat uit drie welzijns- en zorgvoorzieningen die de functie van casemanager Zorg opnemen en de opdrachten uitvoeren:

• een centrum voor algemeen welzijnswerk of een OCMW of een dienst maatschappelijk werk van het ziekenfonds;
• een VAPH-voorziening;
• een van de volgende voorzieningen uit de geestelijke gezondheidszorg: een centrum voor geestelijke gezondheidszorg, een psychiatrisch ziekenhuis, een revalidatiecentrum of een initiatief van beschut wonen.

De samenwerkingsverbanden Zorg garanderen dat elke nieuwe deelnemer van bij de start van een traject, in eender welke regio, meteen terecht kan bij een casemanager Zorg met de juiste achtergrond en expertise. Deze manier van werken leidt tot een vlottere expertiseopbouw bij de casemanagers Zorg en tot een betere samenwerking met de casemanagers Werk. Daarnaast worden de opdrachten van de casemanagers Zorg en de casemanagers Werk voortaan binnen een casemanagementteam opgenomen, waarbinnen er vanuit de eigen expertise nauwer wordt samengewerkt. Deze werkwijze komt de kwaliteit van de dienstverlening aan de deelnemer ten goede.

Wat zijn de voorwaarden waaraan dient te worden voldaan om een mandaat als samenwerkingsverband Zorg aan te vragen?​

• Het samenwerkingsverband Zorg bestaat uit hogervernoemde drie welzijns- en zorgvoorzieningen die de functie casemanager Zorg opnemen en de opdrachten uitvoeren.
• Het samenwerkingsverband Zorg stelt een administratief aanspreekpunt aan (één van de organisaties die samen het samenwerkingsverband Zorg vormen) dat het samenwerkingsverband Zorg vertegenwoordigt en dat optreedt als rechtspersoon.
• De betrokken welzijns- en zorgvoorzieningen tonen de professionele deskundigheid aan van de medewerkers die instaan voor de uitvoering van de opdrachten van de casemanager Zorg:
  • Ze beschikken over minimaal een medisch, paramedisch, sociaal, psychologisch of pedagogisch diploma op bachelorniveau of ze beschikken over minimaal twee jaar ervaring in het verlenen van zorg aan de doelgroep.
  • Ze beschikken over kennis van het aanbod van welzijns- en zorgvoorzieningen, met andere woorden: ze hebben kennis van de sociale kaart.
• Het samenwerkingsverband Zorg verzekert de continuïteit van de dienstverlening en kan opdrachten opnemen in het volledige werkingsgebied.
• Alle personen die opdrachten uitvoeren als casemanager Zorg, beschikken over gecertificeerde ICF-kennis of verwerven deze bij aanvang van het mandaat. VDAB voorziet daartoe  opleidingen. Via deze webpagina van VDAB kunt u meer lezen over wanneer deze opleidingen gepland staan.

Hoe en wanneer kan er een mandaat worden aangevraagd als samenwerkingsverband Zorg? 

Een mandaat als samenwerkingsverband Zorg kan worden aangevraagd door een dossier in te dienen op het moment dat er een mandaatoproep loopt.

Momenteel is er een gemandateerd samenwerkingsverband Zorg voor elk van de 17 werk- en zorgregio’s. De mandaten gingen van start op 1 juli 2023 en eindigen op 30 juni 2028. Het is momenteel dus niet mogelijk om een mandaat aan te vragen.

Subsidie

Het gemandateerd samenwerkingsverband Zorg ontvangt van het Departement Zorg per afgerond activeringstraject een compensatievergoeding van 883,27 euro voor de uitvoering van de opdrachten (spilindex 01/04/2022). Twee keer per jaar worden de afgeronde trajecten uitbetaald.

De volledige compensatievergoeding wordt uitbetaald voor het aantal trajecten waarbij aan volgende voorwaarden is voldaan:

• Samen met de casemanager Werk is in het kader van het traject een volledig eindverslag geregistreerd in het elektronisch dossier van de deelnemer;
• Samen met de casemanager Werk is in het kader van het traject een gemotiveerd eindadvies geregistreerd in het elektronisch dossier van de deelnemer;
• Het traject heeft een duurtijd van minimaal 3 maanden.

Indien een traject voortijdig werd stopgezet én het traject een minimale duurtijd had van 3 maanden, ontvangt het gemandateerd samenwerkingsverband Zorg 60% van de compensatievergoeding. Het gaat daarbij om een activeringstraject dat voortijdig werd beëindigd door VDAB, na advies van het casemanagementteam, als:

• De deelnemer ernstig tekortschiet in zijn verplichtingen of in de uitvoering van acties die met hem in het kader van zijn activeringstraject zijn overeengekomen;
• De onderbreking van de uitvoering van het geïntegreerde trajectplan door ziekte, moederschapsverlof, ongeval of overmacht de re-integratie van de deelnemer in het activeringstraject ernstig verhindert;
• De VDAB of het casemanagementteam van oordeel is dat de deelnemer het beoogde doel van een activeringstraject niet zal halen;
• De deelnemer aan het werk is.

Timing

Om de vijf jaar wordt er een nieuwe mandaatoproep gelanceerd voor de mandatering van samenwerkingsverbanden Zorg. Zodra de mandaatoproep wordt opengesteld is het mogelijk om een aanvraag als samenwerkingsverband Zorg in te dienen. De mandaatoproepen worden op de website van het Departement Zorg gepubliceerd.