Wat is een publieke jeugdinstelling?
De publieke jeugdinstellingen in Vlaanderen zijn:
- gemeenschapsinstelling De Kempen (met campussen De Hutten en De Markt)
- gemeenschapsinstelling De Zande (bestaande uit campus Beernem, campus Ruiselede en campus Wingene)
- gemeenschapsinstelling De Grubbe (Everberg)
- het Vlaams detentiecentrum De Wijngaard (inTongeren)
De gemeenschapsinstellingen kenmerken zich door een vrijheidsbeperkende en gesloten infrastructuur, door specifieke veiligheidsprocedures en door strikte, eenvormige regels op het vlak van uitgaan en verlof. Het Vlaams detentiecentrum staat in voor de detentie van 15 uithanden gegeven jongeren, zowel op administratief vlak als wat betreft hulp- en dienstverlening, begeleiding en veiligheid.
De jeugdrechter kan een jongere die een als misdrijf omschreven feit heeft gepleegd of in een verontrustende leefsituatie verkeert in een publieke jeugdinstelling plaatsen.
Wat wordt geïnspecteerd door Zorginspectie?
Zorginspectie focust op wat de kwaliteit van de geboden zorg het meest beïnvloedt en baseert zich hiervoor op regelgeving, referentiekaders, eisenkaders, kwaliteitseisen… waaraan de organisatie zich moet houden. U vindt hierover meer informatie bij Opgroeien - Jeugdhulp.
Hoe inspecteert Zorginspectie?
Het uitgangspunt van de inspecties is de rechtspositie van de minderjarigen zoals onder meer bepaald in het Decreet Rechtspositie Minderjarigen. De inspecties gebeuren aangekondigd. Zorginspectie streeft ernaar om de publieke jeugdinstellingen op regelmatige basis te inspecteren. De concrete aanpak en de duur van de inspectie worden bepaald door het thema of de reden van inspectie. Daarnaast bestaat een inspectie uit vaste kenmerken.
Wat leest u in het verslag?
De bevindingen van ieder inspectiebezoek staan in een inspectieverslag. Het doel van dit verslag is:
- het weergeven van de vaststellingen en het oordeel of de organisatie voldoet aan de geïnspecteerde regelgeving
- via dit verslag de organisatie schriftelijk op de hoogte brengen van de vaststellingen en het oordeel
- rapporteren aan het Agentschap Jongerenwelzijn
- informeren van andere betrokken lezers, onder andere burgers die verslagen in het kader van de openbaarheidswetgeving willen raadplegen
Zorginspectie moedigt de organisaties aan om met gebruikers open te communiceren over de vaststellingen.
Voor alle vragen over de inspecties in de publieke jeugdinstellingen kan u contact opnemen met contact.zorginspectie@vlaanderen.be.
Wat na inspectie?
Na het inspectiebezoek ontvangt de organisatie het ontwerpverslag met de vaststellingen. Een inspectieverslag van Zorginspectie wordt pas definitief nadat de geïnspecteerde organisatie de kans gekregen heeft om te reageren op onjuistheden in het inspectieverslag. Op deze manier wil Zorginspectie ook de kwaliteit van de eigen verslaggeving opvolgen en verbeteren.
Het definitieve verslag en de (eventuele) reactie worden bezorgd aan Opgroeien - Jeugdhulp. Dit agentschap staat in voor de verdere opvolging van de vaststellingen uit het inspectieverslag en beslist wat er op basis van onder andere de vaststellingen van Zorginspectie en het eigen dossier met de erkenning gebeurt.
Overzichtsrapporten
Naast het opmaken van de individuele inspectieverslagen, kan Zorginspectie haar kennis en terreinexpertise ook inzetten voor beleidsondersteuning. Zij doet dit door een beeld te schetsen van een sector. Dit gebeurt meestal in de vorm van een beleidsrapport. In 2012 werden de publieke jeugdinstellingen een eerste maal geïnspecteerd en werden de resultaten verwerkt in een rapport. De gemeenschapsinstellingen maakten werk van een gezamenlijk actieplan, dat in uitvoering was sinds 2013 en liep tot 2018. In het najaar 2015 heeft Zorginspectie de voorgenomen acties voor 2013 – 2015 opgevolgd in elke gemeenschapsinstelling (met uitzondering van De Wijngaard). De resultaten werden opgenomen in een opvolgingsrapport.