Waarom is dit belangrijk?

Uit de nieuwe Vlaamse gezondheidsdoelstelling ‘De Vlaming leeft gezonder tegen 2025’ en het bijhorend ‘Strategisch plan ‘Gezonder Leven’ bleek dat voor een efficiënter preventief gezondheidsbeleid een aantal bijsturingen van het beleid nodig zijn. Het gaat onder meer over de nood om meer in te zetten op het lokale beleidsniveau (gemeenten) en tegelijk meer oog te hebben voor de socio-economische gradiënt om in te zetten op ‘proportioneel universalisme’. Daarbij aansluitend is het zinvol gebleken om een aantal waardevolle initiatieven op het vlak van preventie, die de provinciebesturen organiseerden en overgedragen werden ter gelegenheid van de interne staatshervorming, duurzaam te verankeren.

Wat kan het lokale bestuur doen?

Lokale besturen kunnen een eigen, kwaliteitsvol preventiebeleid voeren, complementair aan het Vlaams beleid. Heel wat lokale besturen hebben al ervaring met projectmatige acties op het gebied van preventieve gezondheidszorg, maar het is best deze acties in te bedden in een meer structureel beleid. Dit kan met de kadermethodiek ‘Gezonde Gemeente’, die door het Vlaams Instituut Gezond Leven is ontwikkeld. De methodiek biedt een houvast om een kwaliteitsvol gezondheidsbeleid uit te bouwen. In de nieuwe Vlaamse gezondheidsdoelstelling ‘Gezonder leven’ is dit concept verankerd. Op die manier willen we preventie dicht bij de burger brengen, inbedden in wat er op het lokale niveau leeft en afstemmen op specifieke lokale noden.

We streven er naar dat elke gemeente, binnen de contouren van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling, een dergelijk eigen beleid invult op basis van de eigen lokale noden, behoeften en prioriteiten.

Ieder lokaal bestuur kan ook blijvend rekenen op de ondersteuning van het LOGO van de regio waartoe de gemeente behoort. Met de ondersteuning van de LOGO’s kunnen gemeentebesturen hun preventief gezondheidsbeleid in kaart brengen, doelstellingen formuleren en acties bepalen met betrekking tot preventieve gezondheid voor hun meerjarenplan. Lokale besturen betrekken al hun diensten en partners, ook die buiten gezondheid en welzijn, bij hun preventief gezondheidsbeleid om te komen tot een betere gezondheid van al hun burgers (health in all policies).

Preventie is ook belangrijk in het kader van integrale zorg.

Het lokaal bestuur kan via het lokaal sociaal beleid bijdragen aan een leefomgeving die stimuleert tot gezonder leven. Denk bv. aan de inrichting van de publieke ruimte die uitnodigt tot beweging en sociale interactie, investeringen in sportinfrastructuur, het organiseren van zorg en zorgzame buurten, het stimuleren van gezonde huisvesting en allerlei preventieve acties die kaderen in het concept ‘gezonde gemeente’.

Welke ondersteuning biedt de Vlaamse overheid?

Lokale besturen kunnen voor het voeren van een lokaal preventiebeleid rekenen op de ondersteuning van de LOGO’s. LOGO staat voor Lokaal Gezondheidsoverleg. Er zijn vijftien LOGO’s in Vlaanderen en Brussel. Lokale besturen kunnen bij het LOGO terecht voor methodieken, materialen en projecten om een gezonde leefstijl te promoten, maar ook voor coaching en advies over een integraal gezondheidsbeleid.

Op www.preventiemethodieken.be kunnen de lokale besturen zelf op zoek gaan naar methodieken, materialen en diensten in het kader van een preventief gezondheidsbeleid binnen de verschillende levensdomeinen (gezin, onderwijs, werk, vrije tijd…). Alle methodieken op deze website zijn beoordeeld op wetenschappelijke onderbouwing en effectiviteit.

Gemeenten kunnen in aanmerking komen voor een subsidie indien ze samen met andere gemeenten een lokale preventiewerking uitbouwen. De concrete voorwaarden worden vastgelegd in een besluit van de Vlaamse Regering.

Waar vindt u meer info?

Meer informatie is te vinden op de volgende website: https://www.gezondleven.be/sectoren/gezonde-gemeente.

Informatie over de Vlaamse LOGO’s vindt u op hun website. 

Bevoegde administratie?

Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid

Met vragen over de cofinanciering en de organisatie van lokale preventiewerkingen kunt u terecht bij het team Algemene Preventie van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid: