Oproep Taskforce COVID-19 Zorg tot verhoogde waakzaamheid

Omwille van de verhoging van het aantal bevestigde besmettingen met COVID-19 in onze maatschappij vraagt de taskforce aan alle zorgvoorzieningen om extra alert te zijn, de situatie in de voorziening nauwgezet en grondig te monitoren en zonodig de nodige acties te nemen. Verhoogde waakzaamheid is geboden om onze voorzieningen maximaal te vrijwaren van nieuwe besmettingen.

Er is ook beslist om bezoekers opnieuw mondneusmaskers te laten dragen, zelfs al behoren ze tot dezelfde bubbel als de bewoner. Personeel draagt mondneusmaksers tijdens de volledige aanwezigheidsduur in de voorzieningen. 

De voorzieningen kregen een communicatie van de taskforce om enkele maatregelen extra te benadrukken en bijkomend aandacht te hebben handhygiëne, opleidingsmateriaal, persoonlijk beschermingsmateriaal, ... 

Raadpleeg de brief >>

Draaiboek als voorbereiding op een tweede golf 

Om zich voor te bereiden op een mogelijke heropflakkering van COVID-19, vraagt de Taskforce COVID-19 zorg aan de Vlaamse zorg- en welzijnsvoorzieningen om tegen 21 augustus een eigen draaiboek op punt te stellen.

Om hun draaiboek op te stellen, krijgen de voorzieningen een checklist met richtinggevende vragen die de inhoud van zo’n plan bepalen.  

Het aangeboden overzicht in vraagvorm kan een gids zijn die de voorziening op maat van zijn individuele situatie invult. Het is niet de bedoeling dat het overlopen en beantwoorden van deze vragen leidt tot een omstandig handboek. Het is wel de bedoeling dat het resultaat van dit denkwerk een schriftelijke neerslag krijgt, om er snel naar te kunnen grijpen als een COVID-19 besmetting/uitbraak zich voordoet. Uiteraard kan daarbij verwezen worden naar reeds bestaand materiaal.

Ouderen-charter - Een leidraad voor ouderen en organisaties die met ouderen werken

Vandaag is de leeftijdsgrens van 65 jaar vaak het ijkpunt in coronamaatregelen. Hierop kwamen de voorbije periode vaak opmerkingen, omdat dit 65-plussers vereenzelvigt met een kwetsbare doelgroep. Met dit Charter - Hoe veilig de draad terug opnemen als oudere in onze samenleving (PDF-258 kB) willen we nuance brengen. Niet de leeftijd is bepalend. Wel een kwetsbare gezondheid maakt of men tot de risicogroep behoort.

Ouderen zijn niet alleen een omvangrijke groep, ze zijn vooral ook een actieve en onmisbare schakel in onze samenleving. Ze participeren aan cultuur en sport, gaan op stap en proeven van tal van activiteiten en evenementen. Maar ook de vrijwillige inzet van ouderen is van onschatbare waarde. Ze nemen hierin heel uiteenlopende rollen op: als mantelzorger, als vrijwilliger, als lid van een vereniging, als oma of opa. Ze vervullen noodzakelijke taken op heel diverse terreinen als sport, welzijn, cultuur en zorg.

Tijdens de coronacrisis werden deze rollen noodgedwongen anders ingevuld of zelfs tijdelijk stopgezet. Nu de maatregelen teruggeschroefd worden, willen we aangeven hoe ouderen opnieuw de draad kunnen opnemen en op een bewuste en veilige manier hun activiteiten kunnen hervatten. In overleg met de Vlaamse Ouderenraad en het Vlaams Mantelzorgplatform maakten we een charter om de Vlaamse ouderen de nodige handvatten te bieden bij het hervatten van hun sociale activiteiten.

Bij de uitwerking van dit charter voor ouderen is bewust gekozen om af te stappen van een algemene leeftijdsgrens voor het bepalen van wat voor wie veilig is. Voortaan kijken we naar de persoonlijke gezondheid en naar het risicogehalte van de specifieke activiteit. We willen dat elke oudere een persoonlijke risico-inschatting maakt van beide elementen en aan de hand van deze inschatting weloverwogen keuzes maakt.

In dit charter staat de oudere centraal. Deze kiest en handelt vanuit de eigen persoonlijke situatie, rekening houdend met de kenmerken van de activiteiten die men wenst op te nemen en uiteraard steeds binnen de wettelijk geldende maatregelen die bepaald zijn door de Nationale Veiligheidsraad, de Vlaamse overheid of het lokale bestuur.

In dit charter schuiven we 3 principes naar voor:

  • Volg steeds de algemene richtlijnen om de verspreiding van COVID-19 te voorkomen
  • Schat je persoonlijk gezondheidsrisico in voor je aan een activiteit begint
  • Hou rekening met de risico’s die samenhangen met de activiteit

Aan de hand van een tabel en een beslissingsboom helpen we ook om een goede inschatting te maken. Bij elke vorm van onzekerheid of onduidelijkheid, adviseren we om de huisarts te consulteren vooraleer opnieuw actief deel te nemen aan sociale activiteiten.

Dit charter kwam tot stand in overleg met de Vlaamse Ouderenraad, OKRA vzw, het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk vzw, het Vlaams Mantelzorgplatform, het Vlaams Patiëntenplatform, Domus Medica, de Belgische Vereniging voor Gerontologie en Geriatrie en GEES-voorzitter prof. Dr. Erika Vlieghe.

Bezoekregelingen

Er zijn de voorbije dagen richtlijnen voor bezoekregelingen in residentiële voorzieningen goedgekeurd.

Ondersteuning Psychosociaal welzijn

Door de coronacrisis staan artsen, verpleegkundigen, zorgkundigen, welzijnswerkers, hulpverleners en begeleiders onder zware mentale druk. Stress tijdens de zorgverlening, angst om zelf besmet te geraken en familie aan te steken en stress omwille van al die sterfgevallen. 

Ook de bewoners van residentiële zorgvoorzieningen zijn mentaal extra kwetsbaar door de coronamaatregelen. Onzekerheid, angst en stress kunnen ernstige gevolgen hebben. Zeker in combinatie met (sociale) isolatie, wegvallen van omkadering en activiteiten.

De taskforce heeft enkele materialen uitgewerkt voor de psychosociale begeleiding voor het personeel van zorg- en welzijnsvoorzieningen en de bewoners van residentiële voorzieningen en hun directe sociale omgeving.

Meer informatie op www.departementwvg.be/taskforce/ondersteuning-psychosociaal-welzijn

Goede voorbeelden bij het organiseren van bezoek

De mogelijkheden om bezoek toe te laten in een voorziening zijn recent verder uitgebreid. Vooraleer opnieuw bezoek te kunnen ontvangen in een voorziening, moet de voorziening zelf klaar zijn en zich klaar voelen om dit veilig te organiseren.

Vele voorzieningen, zoals woonzorgcentra, instellingen voor personen met een handicap, jeugdzorgvoorzieningen, enz. hebben de voorbije weken gezocht naar alternatieve manieren om het contact tussen hun bewoners en hun sociale omgeving toch kunnen verder te zetten. Deze goede praktijken worden nu gedeeld via een webpagina. We zetten deze mooie praktijken graag in de kijker. We willen op die manier het personeel in de residentiële voorzieningen een pluim geven voor hun creativiteit en de vele inspanningen die ze leveren voor hun bewoners, maar tegelijk andere voorzieningen inspireren met deze praktijken.

Ethisch kompas bij bezoekregelingen

De coronacrisis plaatst ons voor specifieke ethische uitdagingen wanneer het gaat om de concrete vormgeving - en geleidelijke aanpassing - van het bezoekregelingskader in de sectoren van zorg en welzijn. De voorbije weken waren in het kader van de lockdown de richtlijnen zeer strikt en werd er geen direct en persoonlijk bezoek toegelaten in de residentiële sectoren. Niettemin werden er de voorbije weken vele mooie en creatieve initiatieven genomen voor sociaal contact tussen bewoners/cliënten en hun naasten met het oog op het behoud en de bevordering van ieders welzijn en tegelijk in het kader van de veiligheidsvoorwaarden. Met het oog op de exit rijst de vraag hoe en in welke mate we de klassieke en waardevolle vorm van direct en persoonlijk bezoek opnieuw mogelijk kunnen maken. Meer concreet wordt de vraag gesteld: hoe kunnen we dit op een (ethisch) doordachte manier doen?

Bij dat proces dat zijn richting zoekt, helpt een ethisch kompas. Deze tekst biedt een ethisch kader om concrete keuzes i.v.m. aanpassing van de bezoekregeling in de sectoren van zorg en welzijn af te toetsen.  

Leveranciers beschermingsmateriaal en logistiek materiaal

De markt voor mondmaskers en andere persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) is volledig verstoord. De vaste gespecialiseerde leveranciers kunnen vaak niet meer leveren. Een veelheid van nieuwe spelers bieden zich aan. Het is in die omstandigheden heel moeilijk als individuele organisatie om in alle veiligheid bestellingen te plaatsen en zeker te zijn van levering en van de kwaliteit van de levering.

De overheid heeft daarom het initiatief genomen om zoveel als mogelijk de bestellingen van schaarse PBM, te centraliseren, de kwaliteit van de leveringen te testen en vervolgens de PBM te distribueren. We raden aan om deze procedure te volgen. Hier kan u zich aanmelden. Biedt deze procedure voor u geen oplossing en wil u toch zelf een bestelling plaatsen, is de belangrijkste aanbeveling om heel voorzichtig en heel waakzaam te zijn.

Zorgnet Icuro maakte een document op met een aantal tips om die voorzichtigheid en waakzaamheid in de praktijk om te zetten. Er is ook een lijst van leveranciers van PBM. 

Link naar het document >>

Andere informatie rond hygiëne en bescherming bij Zorg en Gezondheid >>