In de loop van 2015 en begin 2016 bezocht Zorginspectie alle Vlaamse algemene ziekenhuizen met internistische activiteiten. De inspectieverslagen daarvan zijn terug te vinden op onze website.

Een ziekenhuis telt meestal verschillende campussen. Per campus kunt u een inspectieverslag terugvinden. Let wel: indien de zorg voor de internistische patiënt op één enkele campus wordt georganiseerd, dan is er slechts één inspectieverslag beschikbaar.

Focus van Zorginspectie

Zorginspectie focuste op de kwaliteit van de dagelijkse zorg in het ziekenhuis: leeft het ziekenhuis de kwaliteitsnormen na in de praktijk? Zorginspectie selecteerde hiervoor een welbepaald aantal eisen uit een eisenkader dat de Vlaamse overheid en de ziekenhuissector samen ontwikkelden.

Werkwijze

Zorginspectie deed een heel gerichte en concrete toets van de geleverde zorg. Dat gebeurde via een gestandaardiseerd inspectie-instrument.

Onaangekondigde inspecties

De inspectiebezoeken gebeurden telkens onaangekondigd: de inspectieverslagen geven dus een momentopname weer. Ze geven een beeld van de toestand op de dag van de inspectie. Dat maakt dat sommige vaststellingen in het inspectieverslag misschien niet steeds of niet meer van toepassing zijn.

Geen uitspraken over individuele zorgverleners of over medisch handelen

Zorginspectie is niet bevoegd voor de evaluatie van het individuele handelen van zorgverleners, noch voor de evaluatie van het medisch handelen: daarover vindt u dan ook geen uitspraken terug in de inspectieverslagen.

Verbeterinstrument

Een inspectieverslag is in eerste instantie een verbeterinstrument voor een ziekenhuis. In de verslagen is per thema een samenvatting terug te vinden van de inspectievaststellingen. Waar Zorginspectie ernstige knelpunten vaststelde, vond een nieuwe onaangekondigde inspectie plaats. Het is de bedoeling dat het ziekenhuis na de inspecties concreet aan de slag gaat met de vaststellingen uit de inspectieverslagen.

Na de inspectie

Het ziekenhuis ontving het inspectieverslag en kon erop reageren alvorens het verslag definitief werd. Deze reactie publiceert Zorginspectie niet op haar website. Op de individuele ziekenhuiswebsites kunt u terugvinden wat de ziekenhuizen zelf verder willen meedelen rond de inspecties (zoals reacties, voortgang van verbeteracties of plannen van aanpak). Zorginspectie voorziet telkens een link naar de ziekenhuiswebsite in kwestie.

Zorg en Gezondheid ontving de definitieve inspectieverslagen van de eerste inspectie en van de eventuele tweede inspectie. Op basis van de bevindingen tijdens de inspectie(s) en elementen uit andere bronnen (zoals bijvoorbeeld klachtmeldingen en in de nabije toekomst resultaten van indicatoren VIP² en/of accreditatieverslagen) oordeelt Zorg en Gezondheid of er al dan niet een actieve opvolging inzake verbeterpunten nodig is. In deze beoordeling wordt onderscheid gemaakt tussen kritische en niet-kritische tekortkomingen op het vlak van patiëntveiligheid en kwaliteit van zorg.

Driehoek met van onder naar boven: Overtuigen, Maatschappelijk toezicht, Waarschuwing, Boete en tenslotte intrekken erkenning

Zorg en Gezondheid beschikt over verschillende methoden om het wegwerken van tekortkomingen op te volgen en beroept zich daarbij op het model van Braithwaite. Centraal hierin staat sociale controle, dat volgens Braithwaite gebruikt kan worden om zowel het gedrag van individuele personen als van organisaties te beïnvloeden. Cruciaal voor de effectiviteit van de handhaving is dat de handhavers over een rijk geschakeerd sanctiearsenaal beschikken, met een opbouw van lichte sancties (zoals het sturen van een waarschuwingsbrief) naar de meest verregaande, het intrekken van de vergunning en stillegging van de organisatie. Deze zware sancties vormen de top van de piramide en zijn onmisbaar voor de effectiviteit van de lichtere sancties.

In deze context hanteert Zorg en Gezondheid volgende methodes:

  • de termijngebonden tekorten worden schriftelijk kenbaar gemaakt en het ziekenhuis toont, binnen de door Zorg en Gezondheid gestelde termijn, eveneens schriftelijk aan hoe de tekorten werden weggewerkt. De termijnen die worden opgelegd, houden rekening met het risicogehalte van de tekortkoming (hoe groter het risico, hoe korter de termijn voor remediëring)
  • de beleidsverantwoordelijken van het ziekenhuis worden uitgenodigd voor een gesprek waarin afspraken worden gemaakt over het wegwerken van tekortkomingen
  • er wordt een plan van aanpak gevraagd aan het ziekenhuis met de te volgen stappen en timing voor het wegwerken van tekortkomingen
  • aan Zorginspectie kan gevraagd worden een bijkomend inspectiebezoek te doen waarbij bepaalde aspecten van de zorgverlening in het ziekenhuis ter plaatse opnieuw worden nagekeken

Indien de tekorten niet of onvoldoende worden weggewerkt, binnen de gestelde termijn, beschikt Zorg en Gezondheid over volgende wettelijke instrumenten die in de regelgeving zijn voorzien:

  • schorsing erkenning met als gevolg tijdelijk verbod tot opname van nieuwe patiënten
  • intrekking erkenning met als gevolg sluiting van de betrokken erkende dienst
  • op basis van het kwaliteitsdecreet is het mogelijk om specifieke maatregelen op te leggen die het vastgestelde risico moeten wegnemen en de veiligheid van de patiënt moeten herstellen

Waarom geen eindscore

Zorginspectie kende geen eindscores toe aan de ziekenhuizen. De zorgkwaliteit is namelijk niet in één cijfer te vatten.

Kwaliteitsmetingen

Op www.zorgkwaliteit.be kunt u terecht voor de resultaten van verschillende kwaliteitsmetingen in ziekenhuizen. Het gaat bijvoorbeeld om cijfers over borstkanker en de ervaringen van patiënten in het ziekenhuis. De metingen gebeuren in samenwerking met onder meer de Vlaamse overheid, de Vlaamse Vereniging van Hoofdartsen, het Vlaams Patiëntenplatform en de koepel Zorgnet-ICURO.